~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
|
Maand Nieuws 2021/2020 |
|
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
================ Louwmaand ```````````````````````````` Oud en nieuw met in normale jaren: heel veel geknal,
is alweer achter de rug. En alhoewel het vanwege het Corona-virus eigenlijk
niet mocht, op een kleurrijk luchtruim boven Espel (eventjes) en
ook boven Urk (lang). Daar worden dan de restanten van de alarmvuurpijlen
afgestoken, die bestemd zijn voor eventuele schepen in nood. Na één jaar worden ze beschouwd als zijnde: ‘over de
datum’. Afsteken mag alleen met oud en nieuw: de rest van
het jaar is het strafbaar. Deze alarmpijlen gaan tientallen meters hoger dan
het gewone vuurwerk en daardoor is het een magnifiek kleurenspektakel. Vannacht dus geen echt vuurwerk, maar wel veel rood
van de alarmvuurpijlen. ```````````````````````````````````````````````````````````````````````````` December was een maand met veel donkere regenachtige
dagen. We hebben het niet voor het zeggen, maar……….. een beetje vorst met heerlijke frisse kou, met rijp op de bomen en natuurlijk ook met dat
lekkere zonnetje erbij. maar helaas: ’s morgens was de temperatuur al weer
boven nul, maar…… we konden
’s middags wel genieten van een stralend zonnetje. |
1 januari 2021 |
1 januari 2018 |
Op mijn ronde door de tuin trekt het mooie
Cyclamenblad steeds weer de aandacht. Deze planten zorgen er mede voor, dat ik ‘s winters
zo vaak buiten kom. De knollen doen het hier prima op onze
polder-kalkgrond. Je moet geduld hebben: het duurt een paar jaar voor
ze op gang komen, maar ik merk, dat ze het naar hun zin hebben: ze
zaaien zich zelfs uit. Cyclamen voelen zich thuis op een licht beschaduwde
plek in humusrijke grond tussen vaste planten, of onder
struiken. Op een plekje, waar je ze met rust ‘kunt’ laten: ze
sterven n.l. af. Omdat de knollen aan de bovenkant afgeplat zijn en
een kuiltje hebben, er mag nl. geen water op blijven staan. Er zijn meerdere soorten, in vele variëteiten, maar de twee die hier het meest voorkomen en de show
stelen zijn: de herfstbloeiende Cyclamen hederifolium
en de voorjaarsbloeiende Cyclamen coum. Hier staan tientallen planten met steeds weer anders
getekend blad. |
|
|
|
Cyclamen hederifolium
bloem in oktober |
Cyclamen hederifolium blad
in januari |
|
Bovenstaande herfst Cyclamen komen in
augustus/september altijd eerst met bloemetjes boven de grond en bloeien tot ver in
november. Na de eerste bloei ontwikkelen zich de hartvormige
gemarmerde bladeren, die sterk op klimopblad gelijken: vandaar de naam: Hederifolium. De bladranden van deze Cyclamen zijn vaak een beetje
gekarteld. Een groot pluspunt is, dat het blad wintergroen
blijft. Deze knollen gedijen het best op een plantdiepte van
8-10 cm. Winterhard tot – 3o graden, volgens de boeken…….. het is net of er een kerstboom in getekend is. De ‘kerstboom’ in bovenstaande Hederifolium
variëteit is qua kleur omgekeerd terug te vinden in onderstaande Cyclamen coum |
Cyclamen coum blad in
november |
Cyclamen coum bloemen in
januari |
Bovenstaande voorjaars Cyclamen komen eind
november/begin december boven de grond: altijd eerst met niervormige, bijna
ronde bladeren. De bloemetjes volgen meestal vanaf februari tot aan
april, maar door het ‘warme’ weer staan ze al vanaf eind
december in bloei. Enkele variëteiten zijn door elkaar gezaaid: met zilvergrijs-, grijsgroen gevlamd- en effengroen
blad, met witte, roze en paarse bloemetjes. Plantdiepte is tot ongeveer 10 cm, bloemhoogte is zo
rond de 10 cm. Ook zij kunnen wel tot -30 graden vorst verdragen, maar als het harder vriest dan -15 graden leg ik er
toch een jute zak over, de planten zien er zo kwetsbaar uit…… |
Asarum Maximum
‘Silver Panda’ |
|
Ook onweerstaanbaar voor mij, als
bladplantenliefhebster, zijn de bijzondere (groenblijvende) Asarum soorten. Er staan hier zes verschillende variëteiten, waarvan er diverse zijn met opvallende gemarmerde
bladeren, Bovenstaande Asarum
maximum ‘Silver Panda’ is hier de grootste: prachtig groen grijs gevlekt blad siert de plant:
zelfs nu nog in januari. Na vier jaar heeft hij het eindelijk naar zijn zin
en zit de groei erin. Ze zijn prachtig, maar….. zitten wat verscholen
tussen de bladeren. Op zich is dat niet zo erg: het gaat mij meer om het
gemarmerde blad. Het grote blad rechts op de foto is zeker ruim 20 cm
lang. |
Euphorbia myrinites |
Euphorbia myrsinites |
Over mooie bladplanten gesproken: Euphorbia’s vallen daar ook onder. Er staan diverse van deze wolfsmelk variëteiten in
de borders. De meesten sterven af, maar vooral boven- en
onderstaande soorten blijven zelfs in de winter erg mooi groen. De laagste Euphorbia is de
10 cm hoge Myrsinites Ze houden van een zonnige kalkrijke standplaats. De blauwgroene blaadjes zitten als kransen hier
omheen. De plant bloeit in april/mei met prachtige clusters
geel/groene bloemen. Om deze Myrsinites na de
bloei weer te verfraaien en om (te veel) uitzaaien te voorkomen is het beter om de stengels terug te knippen tot aan de basis. Draag wel handschoenen: het sap/melk is giftig en
veroorzaakt blaren! |
Euphorbia Lathyris |
Euphorbia Lathyris |
De hoogste Euphorbia is de
tweejarige Lathyris met een sterke groei. Het eerste jaar groeit de zaailing uit tot ongeveer
50-80 cm. Het jaar erop bereikt hij vaak een hoogte van tegen
de 1.75 m. (in onze Polder). De vlezige stengels hebben vier rijen met
langwerpige blauw/groene blaadjes. De plant bloeit met geelgroene bloemen van juni-
augustus. Ook deze plant is giftig en het sap/melk veroorzaakt
blaren op de huid. |
Gemengde bollenborder |
Narcissus paperwhite ‘Inbal’ |
Op mijn (bijna) dagelijks bezoekje aan de
brievenbus, loop ik altijd even langs mijn bollenborder, Het is toch prachtig om te zien, dat Narcis paperwhite ‘Inbal’ nu nog steeds bloeit: de eerste bloemen waren begin
december al te zien. |
Galanthus elwesii zaailing…. |
Galanthus elwesii zaailing |
Deze vroegbloeiende Galanthus
vind ik echt iets bijzonders. Drie jaar geleden heb ik hem hier ineens ontdekt. Ze staan aan de achterkant in die zelfde
bollenborder, een beetje verscholen bij een Hibiscus. Het is een ‘bijzonder’ Galanthus
elwesii soort (te zien aan het brede blad), met prachtige groene vlekjes op de onderkant van de
buitenste bloemblaadjes. Maar…...hoe die vroegbloeiende Elwesii
daar gekomen is, is mij een raadsel. Misschien zat er één bol ‘per ongeluk’ tussen het
plantgoed van de gewone Elwesii en Nivalis bollen, die ik jaren geleden heb ingekocht? De bol heeft zich in de loop der jaren wel redelijk
uitgebreid, maar sinds drie jaar laat hij mij pas van zijn bloemen
genieten. Ik ben geen ‘Galanthofiel’
(= verzamelaar van sneeuwklokjessoorten), maar door dit soort kadootjes,
zou ik er zomaar een kunnen worden J |
Helleborus orientalis |
Helleborus orientalis Picotee |
Ik heb een hekel aan kou, maar ben blij voor de
planten, dat de komende week met temperaturen van rond de 4
graden start. Diverse plantensoorten dachten al, dat de lente in
aantocht was. Bovenstaande helleborus knoppen
en -bloemen zijn hier al gespot. Toch ben ik ook altijd een beetje bang voor strenge
vorst, zoals in 2012: in dat jaar sloeg Koning Winter begin februari
genadeloos toe. Drie nachten met temperaturen van –22° (koudste plek
van heel Nederland) en daarna nog 9 dagen met -5 tot -10 graden waren
funest: de bloeistengels van de ruim 100 planten, die al volop
stonden te bloeien, lagen allemaal als hoopjes snot op de grond. Als helleborus liefhebber
deed mij dat wel zeer…….. Maar…… het had nog veel erger kunnen zijn: door
omstandigheden was ik er nog niet aan toe gekomen om al het blad af
te knippen, daardoor waren de knoppen van de andere 250 planten
beschermd gebleven en konden we toch nog genieten van een kleurrijk helleborus-seizoen. |
Helleborus orientalis Picotee in 2012 net voor de strenge vorst |
Helleborus orientalis Picotee in 2012 net na de strenge vorst |
Helleborus Thibetanus, mijn meest favoriete en bijzondere soort, houdt zich nog aardig rustig: hij krijgt straks roze bloemen met donkere adertjes en later apart
grijsgroen gevederd blad. De vele groeipunten (op de foto links) beloven een
volle plant op te leveren. Hij wordt door mij gekoesterd en bij strenge vorst
goed in de gaten gehouden. Vorst op zich kan voor de meeste planten geen kwaad. Maar mocht dat gepaard gaan met een scherpe
oostenwind, waardoor het soms gevoelsmatig zomaar 8 - 10 graden
kouder kan zijn, ben ik toch wat alerter en attenter. Met een kruiwagen vol jute zakken rijd ik een rondje
door de tuin: Arisaema, Berkheya, Hedychium, Phygelius, Uncinia, Cypripedium en Pleione orchideeën en Helleborus
Thibetanus krijgen dan allemaal een warm dekentje. |
Helleborus Thibetanus 1 januari |
|
Voorlopig zit er nog geen echte vorst in de lucht,
volgens de weer-profeten. Het verrast mij elke dag, dat er nog zoveel kleur te
zien is. Vele vaste planten, vooral bodembedekkers, zitten
nog volop in het blad: Ajuga, Heuchera, Saxifraga, Uncinia (roodbladig siergrasje) en natuurlijk groenblijvende planten als bovengenoemde Asarums en Euphorbia’s, maar
ook Liriope variëteiten
en verschillende prachtige varens. Diverse hortensia soorten hebben ook nog groene
bladeren, Dat groen staat prachtig in contrast met |
Leycesteria formosa |
Hakonechloa |
Leycesteria formosa |
En wat te denken van de mooie trosroosjes op stam: Rosa floribunda ‘Lovely Fairy. Vanaf begin juni hebben ze constant door gebloeid. Na de nachtvorsten in november en december hebben ze het wel even moeilijk gehad. Ik heb ze toen hier en daar wat terug- en bij
gesnoeid, daarna werden we beloond met weer nieuwe knoppen en
bloemen. |
Rosa floribunda ‘Lovely Fairy’ |
Rosa floribunda “Lovely Fairy’ |
Mijn Stokrozen hebben het niet gemakkelijk in deze
lange vochtige periode: zij houden meer van wat droger weer met veel zon. Door een goede behandeling gaan ze hier jaren mee. Toch zijn het geen langlevende planten. Na elke winter mis ik er een paar, maar………. ik zaai
ook steeds bij. Het is de bedoeling, dat, tegen de tijd dat we in juli de Stokrozen -en
Hortensia Dagen gaan houden, de schuurmuren bedekt zijn met ongeveer 150 Stokrozen van zo’n 3 meter hoog in allerlei
kleurschakeringen. Het verwondert mij elk jaar weer, dat zulke lage planten zo’n groeispurt kunnen
ontwikkelen. Er moet nog veel warmte en zon komen, eer ze komende zomer weer mooie ‘stokken’ vol bloemen
zullen produceren. |
Stokrozen op 1 januari 2021 |
Stokrozen op 1 juli 2020 |
Ik hoop niet, dat Koning Winter besluit een
‘sabbatical year’ te houden. Een beetje vorst (niet te koud en niet te lang J) De bodemstructuur vaart er wel bij, diverse zaden van planten zijn koud-kiemers en ook bollen hebben eigenlijk kou nodig om goed te
bloeien. En….het remt vroege groei en bloei van planten,
heesters en bomen af. ` ```````````````````````````````````````````````````````````````````````` Het nieuwe jaar is begonnen en ik heb wel weer
genoeg binnen gezeten. De bloei van de eerste Narcissen, Sneeuwklokjes en Helleborussen lokt mij naar buiten: ik wil dolgraag aan de slag. Met enkele droge dagen in het verschiet en een beetje zon op mijn lijf om het snoeien, knippen,
opruimen etc. te veraangenamen, moet dat lukken de komende tijd. Voorlopig moeten u en ik het nog doen met een paar
foto’s uit 2020. Zijn het geen beauty’s ?? |
Helleborus orientalis Picotee |
Helleborus orientalis Picotee |
Bovenstaande helleborussen
zijn te bewonderen in maart tijdens onze ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ vrijdag 05 - zaterdag 06 - zondag 07 maart vrijdag 12 – zaterdag 13 maart vrijdag 19 – zaterdag 20 maart vrijdag 26 – zaterdag 27 maart ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ u bent van harte welkom gratis entree ============================================== wij wensen u allen een gezond coronavrij en gelukkig 2021 toe, en een veelbelovend, verrassend, inspirerend en b(l)oeiend tuinjaar ================================================================= |
tot de volgende maand bij het Februari Nieuws van De Stekkentuin ================================ =============================================================================== |
December ================= Wintermaand ```````````````````` Wat vliegt de tijd: de
November-Sint (Maarten) is nog maar net weg (helaas kwamen er dit jaar
geen zingende kinderen met mooie lampionnetjes langs), of de
December-Sint(erklaas) trappelt al weer vol ongeduld op zijn paard rond. Temperaturen overdag van
rond 5 graden en ’s nachts rond of net onder het vriespunt, leverden gistermorgen vroeg
wel mooie plaatjes op. |
30 november 2020 |
30 november 2020 |
Meest opvallend in de
laatste novemberweek was de Ginkgo biloba: Hij is zelfs de enige boom,
die in het gebied van Hiroshima de atoombom heeft overleefd. Ginkgo groeit langzaam en heeft heel
bijzonder, opvallend waaiervormig blad. Dat blad heeft nl. geen
hoofdnerven en zijnerven en ook geen naalden zoals de conifeer. In de herfst verkleurt het
blad prachtig van appelgroen naar goudgeel, zoals hieronder. Hij staat erom bekend, dat
hij na een nachtvorstje, in één dag al zijn bladeren verliest. En dat klopt aardig: op vrijdag 27 november was hij zo goed als
kaal.. |
|
Ginkgo biloba op 27
november |
Ook bloeit er nog van
alles. Vooral Geraniums zoals:
Dilys, Striatum, Endressi en de mooie roodbladige Dusky
Crûg blijven meestal lang bloemen produceren. Evenals de papaverdistel,
Agremone Grandiflora en de Berkheya purpureum: Toppers zijn ook de in
etages bloeiende Leeuwenoor (Leonotis leonurus), en het paars/blauw
bloeiende Leliegras (Lirope Muscari). |
Leeuwenoor (Leonotis
leonurus) |
Leliegras (Lirope muscari) |
Helleborussen zijn vroeg
dit jaar: Foetidus en Argutifolius soorten zitten dik
in de knop: zij zijn meestal sowieso de
eersten in hun soort die bloeien. Maar ook diverse Helleborus
orientalis-planten, staan met knop en al boven. Ik hoop wel dat er nog wat
meer vrieskou komt om alles af te remmen: het zou erg jammer zijn, als deze schitterende
planten al in januari bloeien en er niemand (buiten ons
zelf) is, die kan meegenieten van hun schoonheid. Als de 350 planten in de
tuin en de 500 planten op het erf beginnen te bloeien kan het voorjaar beginnen J |
Helleborus foetidus |
|
|
De meeste vaste planten in
de tuin zijn gekozen om hun kleurrijke bladeren (ik hoop niet dat ze het
horen). Mede daarom mag ik ook in december nog
steeds graag buiten rondstruinen. Zolang het overdag niet
echt vriest, blijven planten als Heuchera, Liriope, Ophiopogon en ook vele
bodembedekkers, blikvangers. Pulmonaria’s horen bij mijn
favorieten: zelfs in deze tijd, licht
het blad van de Pulmonaria Majesté erg mooi op. Wintergroene varens, zoals
de diverse Polystichum variëteiten en Asplenium Scolopendrium
(tongvaren) soorten zijn nog zeer de moeite
waard. Varens hebben het aardig
naar hun zin in onze lichte zavelige polderklei: sommigen zaaien zich zelfs uit. |
Pulmonaria majesté |
Asplenium scolopendrium |
Pulmonaria- en Varen-
variëteiten zijn heel goed met elkaar en met allerlei andere
(groenblijvende) schaduwplanten te combineren, zoals Helleborussen en Asarums. In onze schaduwborder staan
ze broederlijk naast elkaar: Asarum caudatum, Asarum
europaeum, Asarum splendens met Helleborus niger,
Helleborus orientalis, Helleborus dumetorum en Pulmonaria Majesté, Pulmonaria Mrs.Kittle, Pulmonaria Coral Springs, Asplenium scolopendrium,
Adiantum, Athyrium niponicum Metallicum Door al die mooie bladvormen en –kleuren, mis je de bloemen niet eens. |
|
|
|
Asarums, Helleborussen,
Pulmonaria’s, Varens (en nog een enkele
Hortensia) |
De bijzondere bontbladige
Scrophularia auriculata ‘Variegata’ met vierkante bloemstelen, ziet er in
december nog steeds goed uit. Deze planten vormen een
mooie combinatie met de donker roodbladige
Ligularia Britt Marie Crawford. Deze opvallende Scrophularia, met zomers
onopvallende rode bloemetjes, heb ik jaren geleden uit
Engeland meegebracht. Ja, ja, ik weet het wel:
hij is vast ook in Nederland verkrijgbaar, maar in de tuin van Beth
Chatto stond hij zomaar ineens voor mijn neus. Op de kwekerij kon men mij
niet helpen: ik moest zelf maar ‘even’ kijken. Al mijn ‘gezoek’ werd uiteindelijk beloond: ergens in de schaduwhoek
stond, half verscholen, nog één exemplaar. Ik moest wel twee keer
slikken bij het zien van de prijs, Maar………. een souvenir mag geld kosten. |
Scrophularia Auriculata ‘Variegata’ in december |
Scrphularia Auriculata
‘Variegata’ in mei/juni |
Scrophularia Auriculata
‘Variegata’ van juni tot oktober |
De tuin op zich is
‘selfsupporting’ winterklaar: m.a.w.: daar doe ik
hoegenaamd niets meer aan. Het blad is bijna allemaal
van de bomen en dus blijven na de laatste
‘vis-hark- en maaibeurt’ de vijver en het gazon aardig schoon. Mocht het echt gaan
vriezen, dan worden vorstgevoelige planten als Orchideeën Cypripedium
Reginae, kwetsbare grasjes als Uncinia Rubra, Solanum atropurpurea
(aardappeldistel) en Phormium Tenax
afgedekt, evenals de diverse
Hedichiums en Cautleya variëteiten. Onderstaande Cyclamen,
daarentegen, zijn zeer winterhard: -22 graden in februari 2012 was geen probleem voor dit knolgewas. |
Cyclamen hederifolium |
Cyclamen coum |
De knollen produceren
prachtige bladeren, die groen blijven in de winter. Links de herfstbloeiende
Hederifolium; rechts de winterbloeiende Coum. `````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````` Zoals ik in november al
schreef, moesten er nog bollen geplant worden: achter de vijver zijn een
tiental Allium Globemaster-bollen en ook nog 30 Allium
Purpureum-bollen bij geplant. Dit lijkt niet veel, maar
de bloemen hebben een doorsnee van
ruim 15 cm. Ook zijn er nog diverse
‘nieuwe’ narcissensoorten gecombineerd met ‘bijgoed’ bolletjes: zij kregen een
plekje in de windsingel. Deze 55 meter lange border
is in voorjaar 2010 ontgonnen en in de loop der jaren al
grotendeels ingeplant. maar elk jaar wordt deze
border stukje bij beetje uitgebreid. Ook verdwijnen er wel eens soorten: en in de herfst weer ingeplant. |
Allium Globemaster en
Giganteum |
Narcissen soorten |
Ook kan het niet laten, om
volgende week nog diverse ‘bij-goed’ bollen op te potten: in het voorjaar, tijdens de
Open Helleborus Weekenden wil ik graag mijn terrassen
en tuintafels van vrolijke kleuren voorzien. Bij droog weer staan de
schalen, kistjes, potten, manden buiten; bij nat weer of bij -5 graden vorst of meer, rijden we alles onder een afdak. |
bollen om op te potten |
voor op de terrassen |
plant resultaat |
Groot was de verrassing
toen er in oktober 2018 een pakket uit Ierland Met bedankbriefje van de
voorzitter van de Northern Ireland Daffodil Group: Brian Duncan, 85 jaar
(welbekende Narcissenveredelaar van het eerste uur). Brian is hier op 4 maart
met een groep van 18 liefhebbers op bezoek geweest. Koffie en taart +
rondleiding langs de Narcissenborders en Helleborussen en Sneeuwklokjes + lunch +
bezichtiging van de uien opslag in de schuren. Dat alles had blijkbaar
veel indruk gemaakt: De bijzondere Narcissensoorten, stuk voor stuk
door Brian zelf gekruist en gekweekt, zijn gedeeld en staan nu
voor het derde jaar op een mooi beschut plekje achter de heg. |
verrassingspakket uit
Ierland |
de 12 opgeplante
verrassingen |
In de windsingel staan nu ruim 200
verschillende soorten Narcissen in vele kleuren met een onder-beplanting
van gemengd ‘bij-goed‘ zoals: vroegbloeiende Iris
reticulata variëteiten met diverse Galanthus soortjes: dubbel bloeiende: Dionysis,
Hippolyta en Flore Pleno en enkel bloeiende:
Viridapice, Elwesii, Nivalis en Worononii, en nog diverse
laatbloeiende Anemone Blanda, Scilla en Muscari soorten. ` Narcissen en bij-goed,
samen 25.000 stuks, hebben hier een plekje gevonden. Via dit “Maand Nieuws” zal ik u op de hoogte proberen te houden, zodat ook u in het voorjaar van deze kleurenpracht kunt genieten. |
Iris Katherine Hodgkin |
Iris reticulata bolletjes |
Iris Harmony |
Op mijn rondes door de tuin
zie ik overal groeipunten van eerder geplante
voorjaarsbollen tussen de bladeren door piepen. Iedere keer als ik er langs
loop, geeft me dat een veelbelovend gevoel: al is het nu pas 1
december; het voorjaar zit er toch echt aan te komen! Het
Tulpenfestival + Tulpenroute in de Noordoostpolder in april 2021 |
druifjesloof + ingeplante
bollen |
|
Narcis ‘Paperwhite
Inbal’ |
Tuinieren is een prachtige bezigheid (het houdt mij
van de straat J) Mede door het planten van bollen, is onderstaande spreuk is hier wel goed van
toepassing: “Een tuinmens is een gelukkig mens: hij geeft
zichzelf een toekomst”. ============================== Allemaal een mooie decembermaand toegewenst met
gezellige feestdagen en alvast een gezond en groeizaam 2021 voor
iedereen. |
============================== tot de volgende maand in De Stekkentuin ================================ =============================================================================== |
Op 12 februari was de uitzending te zien op NPO 2. Vier uur filmen op 23 januari in de sneeuw, was
gemonteerd tot 8 minuten film. Wij werden er stil van: hadden er echt iets moois van gemaakt. Bedankt, mannen: het was super. Helaas wil
Binnenste Buiten niet, dat al hun filmpjes overal te zien zijn. |
|
|
|
|